Sau khi một người thân qua đời, việc xem ngày, giờ và tính cung người chết là một nghi thức quan trọng trong phong tục tang lễ của người Việt. Việc này không chỉ mang ý nghĩa tâm linh đối với người đã khuất mà còn ảnh hưởng đến cuộc sống của người thân ở lại. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về cách tính cung người chết, ý nghĩa của việc này và những lưu ý quan trọng liên quan.
Ý nghĩa của việc tính cung người chết
Trong đời sống tâm linh của người Việt, việc xem xét cung của người mới mất đóng vai trò quan trọng. Người thân trong gia đình thường nhờ đến các thầy cúng hoặc thầy bói để thực hiện nghi thức này với mong muốn đảm bảo người đã khuất được ra đi thanh thản. Tính cung người chết giúp gia đình hiểu rõ hơn về sự ra đi của người thân. Thầy cúng sẽ xem xét liệu người chết có còn vương vấn trần thế hay không, từ đó có thể thực hiện các nghi lễ cần thiết để họ được siêu thoát.
Bên cạnh đó, việc này còn giúp xác định xem sự ra đi của người chết có hợp với lẽ trời hay không. Theo quan niệm dân gian, không phải tất cả cái chết đều do ý chỉ của Diêm Vương hay thần linh, mà đôi khi là do mong muốn của chính người đó.
Một ý nghĩa quan trọng khác của việc tính cung người chết là để tránh hiện tượng “trùng tang” – một điều đáng sợ đối với người ở lại. Trùng tang, theo quan niệm dân gian, là hiện tượng khi một người chết không nhập mộ, có thể dẫn đến cái chết của những người thân khác trong gia đình trong một thời gian ngắn. Khi cung người chết trùng tang, các pháp sư, thầy cúng sẽ tiến hành lễ trấn để ngăn chặn những biến cố không may xảy ra cho người thân còn sống.

Cách tính cung người chết theo bàn tay
Hiện nay, phương pháp tính cung người chết phổ biến nhất là dựa vào bàn tay. Theo đó, trên bàn tay có tám cung tượng trưng cho cung bản mệnh, gồm: Khảm, Ly, Cấn, Đoài, Càn, Khôn, Tốn và Chấn. Thầy cúng sẽ dựa vào bàn tay để xác định Cung Tử của người đã khuất theo các nguyên tắc sau:
- Đếm số tuổi: Đầu tiên, đếm số chẵn (10, 20, 30,…) rồi đến số lẻ (1, 2, 3,…) cho đến khi đến số tuổi mất của người đó.
- Xác định cung tháng mất: Tính từ cung tuổi đã xác định, di chuyển đến cung tiếp theo là tháng 1 và lần lượt cho đến tháng mất.
Ví dụ minh họa:
- Nam 62 tuổi:
- Bấm tay lên cung Cấn theo chiều thuận: 10 tại Cấn, 20 tại Chấn, 30 tại Tốn, 40 tại Ly, 50 tại Khôn, 60 tại Đoài, 61 tại Càn, 62 tại Khảm.
- Kết luận: Nam 62 tuổi mất nhằm cung Khảm.
- Nữ 62 tuổi:
- Bấm tay tại cung Khôn theo chiều nghịch: 10 tại Khôn, 20 tại Ly, 30 tại Tốn, 40 tại Chấn, 50 tại Cấn, 60 tại Khảm, 61 tại Càn, 62 tại Đoài.
- Kết luận: Nữ 62 tuổi mất nhằm cung Đoài.

Giải mã cung người chết theo thơ
Sau khi xác định được cung của người chết, một bài thơ được sử dụng để phán đoán điềm tốt xấu. Dưới đây là bài thơ đó và ý nghĩa của nó
- Càn ngộ hung thần gia chủ nguy: Cung Càn gặp hung thần, gia chủ gặp nguy hiểm.
- Khảm phùng vạn sự đắc giai kỳ: Cung Khảm gặp may mắn, mọi việc đều tốt đẹp.
- Cấn cung an ổn bình thường sự: Cung Cấn yên ổn, mọi việc bình thường.
- Chấn tích kim ngân lợi khả tri: Cung Chấn tích lũy tiền bạc, có lợi.
- Tốn ngộ quan tài tam mang một: Cung Tốn gặp quan tài, ba người gặp nạn.
- Ly sanh khẩu thiệt, tử tận suy: Cung Ly sinh khẩu thiệt, chết rất suy.
- Khôn ngộ quy nhơn, quan chức trọng: Cung Khôn gặp quý nhân, quan chức trọng.
- Đoài quy tản tộc hữu trùng bi: Cung Đoài tan tác gia đình, có trùng tang.

Những lưu ý quan trọng khi tính cung trùng tang
Khi tính cung trùng tang, cần đặc biệt chú ý những điểm sau:
- Xác định chính xác ngày, giờ, tháng, năm mất: Đây là yếu tố tiên quyết để tính toán chính xác.
- Sử dụng lịch âm: Việc tính toán luôn dựa trên lịch âm.
- Tính cung mệnh: Dùng tuổi âm lịch của người mất để xác định.
- Đối chiếu bảng trùng tang: Kiểm tra xem thời điểm mất có trùng với cung trùng tang không.
- Xem xét yếu tố phong thủy: Cân nhắc vị trí nhà cửa, mộ phần và thời gian chôn cất.
- Tham khảo ý kiến chuyên gia: Nếu không chắc chắn, hãy nhờ sự tư vấn của chuyên gia phong thủy. Đây là bước quan trọng để đảm bảo tính chính xác và tránh sai sót không đáng có.
- Tôn trọng tín ngưỡng và văn hóa địa phương: Mỗi vùng miền có thể có những quan niệm và cách tính khác nhau, cần lưu ý để thực hiện cho phù hợp. Việc này cũng thể hiện sự tôn trọng đối với truyền thống và phong tục của từng nơi.

Tầm quan trọng của việc tính cung người chết trong phong tục tang lễ
Việc tính cung người chết và cung trùng tang là một phần quan trọng trong nghi thức tang lễ của người Việt. Nó không chỉ phản ánh niềm tin tâm linh mà còn thể hiện sự quan tâm, lo lắng của người sống đối với người đã khuất. Qua đó, gia đình mong muốn người thân ra đi thanh thản, siêu thoát và không ảnh hưởng xấu đến người còn sống. Đồng thời, việc này cũng giúp gia đình yên tâm hơn trong cuộc sống hiện tại, tránh được những điều không may mắn.
Tóm lại
Việc tính cung người chết là một nét đẹp trong văn hóa tâm linh của người Việt, thể hiện sự kết nối giữa người sống và người đã khuất. Đây là một phần quan trọng trong phong tục tang lễ, giúp đảm bảo người đã khuất được siêu thoát và gia đình tránh được những điều không may.