Kiêng kỵ trong thời gian để tang là một phần quan trọng trong văn hóa tang lễ của người Việt, thể hiện sự tôn kính và tưởng nhớ đối với người đã khuất. Đây là những quy tắc ứng xử, sinh hoạt được lưu truyền qua nhiều thế hệ, mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc và góp phần gìn giữ nét đẹp truyền thống trong đời sống tinh thần của người Việt Nam. Những điều kiêng kỵ này không chỉ thể hiện lòng thành kính mà còn mang ý nghĩa cầu mong sự bình an, may mắn cho người thân và gia đình.
Những kiêng kỵ trong thời gian để tang bạn cần biết
Theo quan niệm dân gian, tang gia bối rối nên cần cẩn trọng trong mọi việc để tránh gặp phải những điều không may mắn. Dưới đây là một số điều kiêng kỵ trong thời gian để tang phổ biến mà bạn nên lưu ý. Tùy vào từng tập tục của từng vùng miền sẽ có những nguyên tắc kiêng kỵ khác nhau.
Không tổ chức hỏi cưới
Gia đình có tang được cho là đang mang “nặng âm khí”, không thích hợp cho những việc hỷ sự như cưới hỏi. Việc tổ chức đám cưới trong thời gian này được xem là không tôn trọng người đã khuất và có thể mang lại những điều không may cho đôi vợ chồng trẻ. Ngoài ra, việc tổ chức cưới hỏi khiến cho không khí u buồn của gia đình không phù hợp với không khí vui tươi của hỷ sự.
Không tổ chức khai trương
Khai trương là sự kiện đánh dấu sự khởi đầu mới, mang ý nghĩa cầu mong sự thuận lợi, phát đạt. Tuy nhiên, trong thời gian để tang, không khí ảm đạm, buồn bã không phù hợp với sự kiện vui vẻ như khai trương. Hơn nữa, việc tập trung vào kinh doanh, buôn bán lúc này được xem là thiếu sự quan tâm, tưởng nhớ đến người đã khuất. Gia đình có tang được cho là không nên tổ chức khai trương trong thời gian này để tránh gặp phải những điều không may trong việc làm ăn.
Hạn chế mua bán đầu tư lớn
Trong thời gian để tang, tâm trạng của gia quyến thường không ổn định, dễ đưa ra những quyết định sai lầm. Do đó, việc mua bán, đầu tư lớn trong thời gian này được xem là không khôn ngoan, có thể dẫn đến thua lỗ, mất mát. Thay vào đó, nên tập trung vào việc lo liệu tang lễ và ổn định tinh thần. Gia đình có tang được cho là nên hạn chế mua bán, đầu tư lớn trong thời gian này để tránh gặp phải những rủi ro không đáng có.
Không động thổ xây nhà
Động thổ xây nhà là một nghi lễ quan trọng, ảnh hưởng đến vận khí của ngôi nhà và gia chủ. Theo quan niệm dân gian, việc động thổ trong thời gian để tang có thể “động” đến vong linh người đã khuất, gây ảnh hưởng xấu đến gia đình và công trình xây dựng. Động thổ là một nghi lễ quan trọng, mang ý nghĩa cầu mong sự bình an, thuận lợi cho ngôi nhà và gia chủ. Tuy nhiên, trong thời gian để tang, việc động thổ được xem là không phù hợp, có thể mang lại những điều không may mắn cho gia đình.
Hạn chế mang thai
Theo quan niệm dân gian, việc mang thai trong thời gian để tang có thể ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe của người mẹ và thai nhi. Gia đình có tang được cho là đang mang “nặng âm khí”, không tốt cho việc dưỡng thai. Ngoài ra, tâm lý u buồn, căng thẳng của người tang, lo lắng trong thời gian này cũng ảnh hưởng không tốt đến đứa trẻ trong bụng. Thay vào đó, nên tập trung vào việc lo liệu tang lễ và ổn định tinh thần.
Không nên đi thăm đẻ hay thăm bệnh
Việc đi thăm đẻ hay thăm bệnh trong thời gian để tang được xem là mang lại những điều không may mắn cho người được thăm. Người có tang sẽ mang một nguồn năng lượng không tốt và có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và tinh thần của người bệnh, người đẻ. Thay vào đó, nên nhờ người khác đi thăm thay hoặc đợi sau khi hết thời gian để tang.
Không nên mặc đồ lòe loẹt
Trong thời gian để tang, nên ăn mặc giản dị, kín đáo, tránh những trang phục có màu sắc sặc sỡ, lòe loẹt. Việc ăn mặc như vậy được xem là không tôn trọng người đã khuất và không phù hợp với không khí tang lễ. Thay vào đó, nên chọn những trang phục có màu sắc trung tính như đen, trắng, xám để thể hiện sự trang nghiêm và lòng thành kính.
Gia quyến nên kiêng ăn gì thời điểm đang chịu tang?
Trong thời gian để tang, ngoài những kiêng kỵ về hành động, việc ăn uống cũng cần được chú ý. Theo quan niệm dân gian, gia quyến nên kiêng ăn những món ăn mang tính “hỷ” như thịt chó, thịt trâu, thịt bò, hải sản,… Thay vào đó, nên ăn uống thanh đạm, chủ yếu là các món chay, rau củ quả để thể hiện sự thanh tịnh và tưởng nhớ đến người đã khuất. Việc kiêng khem trong ăn uống cũng là cách để gia quyến thể hiện sự tiết chế, không vui chơi, hưởng thụ trong thời gian đau buồn. Cũng có nhiều nơi cho rằng: thịt trâu, bò, gà… là những lễ vật dùng để cúng tế. Do đó, việc ăn những món này trong thời gian để tang được xem là mạo phạm đến người đã khuất.
Những điều kiêng kỵ khi đang chịu tang ngày gần Tết
Tết là thời điểm sum vầy, đoàn viên, mang ý nghĩa cầu mong những điều tốt đẹp cho năm mới. Tuy nhiên, đối với những gia đình có tang trong những ngày gần Tết, cần lưu ý một số điều kiêng kỵ sau:
- Không chúc Tết: Gia đình có tang không nên đi chúc Tết họ hàng, bạn bè, làng xóm để tránh mang không khí u buồn, tang thương đến cho người khác. Việc chúc Tết cũng được xem là không phù hợp với tâm trạng đau buồn của gia đình tang quyến.
- Không trang trí nhà cửa: Gia đình có tang không nên trang trí nhà cửa bằng những vật dụng có màu sắc sặc sỡ, rực rỡ như hoa mai, hoa đào, câu đối đỏ,… Thay vào đó, nên giữ cho không gian trong nhà đơn giản, trang nghiêm.
- Không đốt pháo, bật nhạc: Việc đốt pháo, bật nhạc trong những ngày Tết được xem là mang lại niềm vui, may mắn. Những gia đình có tang gia bối rối nên chủ động hạn chế điều này để tránh gây ồn ào, ảnh hưởng đến hàng xóm và không phù hợp với không khí tang lễ.
- Kiêng xông đất: Sáng đầu năm sẽ có người xông đất đầu năm, đem lại vận khí cho cả năm cho gia chủ. Theo quan niệm dân gian, người đang có tang sẽ có vận khí không tốt, không nên đi xông đất đầu năm.
- Không quét nhà ra ngoài: Theo truyền thống quan niệm rằng, nếu quét nhà hất ra ngoài đường, ngõ vào ngày đầu năm mới, đồng nghĩa với việc đem hết tài lộc, tiền của ra khỏi nhà. Do đó, vào thời gian này, gia đình có tang không nên quét dọn nhà cửa, lau dọn bàn thờ.
Kết luận
Kiêng kỵ trong thời gian để tang là một phần không thể thiếu trong văn hóa tang lễ của người Việt. Việc hiểu và thực hành những điều kiêng kỵ này không chỉ thể hiện lòng thành kính đối với người đã khuất mà còn góp phần bảo tồn những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc. Tuy nhiên, những quan niệm này chỉ mang tính chất tham khảo, tùy thuộc vào phong tục tập quán của từng địa phương và tín ngưỡng của mỗi gia đình. Điều quan trọng nhất vẫn là sự thành tâm và lòng kính trọng đối với người đã khuất.
